XVI Europejski Kongres Gospodarczy

Transform today, change tomorrow. Transformacja dla przyszłości.

7-9 MAJA 2024 • MIĘDZYNARODOWE CENTRUM KONGRESOWE W KATOWICACH

  • 18 dni
  • 20 godz
  • 40 min
  • 54 sek

Wraca sprawa rekompensat za utracone deputaty

Wraca sprawa rekompensat za utracone deputaty
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Około 10 tys. osób - m.in. wdowy i sieroty po górnikach - ma otrzymać po 10 tys. zł na podstawie Ustawy o świadczeniu rekompensacyjnym z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla przez osoby niebędące pracownikami przedsiębiorstwa górniczego. W środę 1 sierpnia rozpoczęły się konsultacje projektu tej ustawy.

  • W 2017 roku rekompensaty otrzymało ponad 200 tys. górniczych emerytów i rencistów oraz wdowy i sieroty po osobach uprawnionych.
  • Dotychczas budżet państwa wydał na wypłatę rekompensat ponad 2 mld zł.
  • Poprzednia ustawa nie objęła wszystkich wdów i sierot po górnikach.

Przygotowany w Ministerstwie Energii projekt, po zakończeniu uzgodnień międzyresortowych, został 1 sierpnia opublikowany na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji, w serwisie prezentującym rządowy proces legislacyjny. Uwagi można zgłaszać do 30 sierpnia. Wcześniej przedstawiciele resortu energii wyrażali nadzieję, że we wrześniu projekt będzie procedowany w Sejmie. Projekt zakłada, że ustawa wejdzie w życie 14 dni po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw, a na złożenie wniosków o rekompensaty uprawnieni będą mieli 30 dni. Na świadczenia dla nich budżet państw przeznaczy maksymalnie 100 mln zł.

Chodzi o ustawę, dzięki której m.in. grupa wdów i sierot (jej liczebność szacowano wcześniej na około 7 tys. osób) po górnikach ma otrzymać 10-tysięczne rekompensaty za utracone prawo do bezpłatnego węgla. Dotyczy to tych wdów i sierot, które w przeszłości otrzymywały deputat węglowy po zmarłych mężach lub rodzicach, ale nie zostały objęte przyjętą w październiku 2017 roku ustawą o świadczeniu rekompensacyjnym z tytułu utraty tego świadczenia. Na postawie tamtej ustawy rekompensaty otrzymało ponad 200 tys. górniczych emerytów i rencistów oraz wdowy i sieroty po osobach uprawnionych. Nie wyczerpało to jednak katalogu osób, które otrzymywały deputaty węglowe i zostały ich pozbawione - stąd projekt kolejnej ustawy.

"Projekt (...) ma za zadanie częściowo wyrównać straty finansowe poniesione przez osoby, które otrzymywały bezpłatny węgiel w naturze lub w ekwiwalencie na podstawie wewnątrzzakładowych przepisów prawa pracy i utraciły je trwale wskutek wypowiedzenia układów zbiorowych pracy i porozumień z nimi związanych w tym zakresie. Wprowadzenie ustawy przyczyni się do zmniejszenia napięć w środowisku górniczym oraz przywróci u zainteresowanych poczucie równego traktowania w zakresie uprawnień do otrzymywania deputatu węglowego" - czytamy w uzasadnieniu projektu.

Autorzy projektu wskazali, że w trakcie realizacji ubiegłorocznej ustawy "coraz liczniej z postulatami przyznania prawa do rekompensaty zaczęły występować grupy pominięte (...) w niej, które, tak jak emeryci i renciści, utracili prawo do bezpłatnego węgla poprzez jednostronne wypowiedzenie przez pracodawcę układów zbiorowych pracy lub zawarcie porozumień pomiędzy stronami tych układów, tj. stroną społeczną oraz pracodawcą". W tej sprawie - jak podał resort energii - interweniowały nie tylko osoby bezpośrednio zainteresowane otrzymaniem rekompensaty, ale także parlamentarzyści i związkowcy.

"W Ministerstwie Energii została przeprowadzona analiza obowiązujących w przedsiębiorstwach górniczych układów zbiorowych pracy, porozumień lub innych regulacji. Jej efektem było przygotowanie niniejszego projektu ustawy, który wprowadza nową listę osób uprawnionych do świadczenia rekompensacyjnego" - podano w uzasadnieniu.

Oprócz wdów, wdowców i sierot mających ustalone prawo do renty rodzinnej po górnikach zmarłych w czasie trwania stosunku pracy, nowy projekt obejmuje też m.in. byłych pracowników kopalń, którzy odeszli z pracy na podstawie ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, a później nabyli prawo do świadczenia przedemerytalnego.

Uprawnieni do rekompensat będą również emeryci i renciści, którzy zamiast swojej emerytury lub tej renty pobierają rentę rodzinną po zmarłym współmałżonku uprawnionym w przeszłości do deputatu. Świadczenie mają otrzymać także osoby uprawnione do niego na mocy poprzedniej ustawy, które spóźniły się ze złożeniem wniosków o rekompensatę, lub które jej nie otrzymały, ponieważ skończył się czas wypłat.

"Osobami nieuprawnionymi (...) są natomiast wdowy, wdowcy, sieroty, a także osoby pobierające świadczenie przedemerytalne, które uzyskały swój status w dniu, w którym na mocy obowiązujących przepisów prawa pracy w przedsiębiorstwie górniczym prawo do bezpłatnego węgla już im nie przysługiwało. (...). Projekt ustawy nie obejmuje także wdów i sierot, które otrzymują renty specjalne lub osób, które otrzymywały bezpłatny węgiel w naturze lub ekwiwalencie pieniężnym na podstawie indywidualnych decyzji organów spółek" - podano w uzasadnieniu.

Ministerstwo Energii tłumaczy, że procesy restrukturyzacyjne w górnictwie, prowadzone jeszcze w ubiegłym stuleciu, "nie pozwalają obecnie na przeprowadzenie tak szerokiej analizy, która swoim zakresem objęłaby wszystkie osoby, którym kiedykolwiek przysługiwał deputat węglowy, i którym go odebrano czy to poprzez wypowiedzenie przepisów prawa pracy obowiązujących w przedsiębiorstwach, z których te osoby otrzymywały bezpłatny węgiel, czy też utraciły go z uwagi na całkowitą likwidację tych przedsiębiorstw". Stąd m.in. projekt nie dotyczy byłych pracowników przedsiębiorstw robót górniczych mających prawo do deputatu węglowego, a także pracowników firm wydobywających surowce inne niż węgiel kamienny.

W ubiegłorocznym budżecie państwa na 10-tysięczne rekompensaty dla górniczych emerytów i rencistów, którym w przeszłości odebrano deputaty węglowe, przeznaczono ponad 2,3 mld zł, z czego faktycznie wydano ponad 2 mld zł. Wpłynęło łącznie 237 tys. 45 wniosków o rekompensatę, większość z nich (prawie 193 tys.) - do Spółki Restrukturyzacji Kopalń.

Przyjęta w październiku ub. roku ustawa przyznała 10-tysięczne rekompensaty emerytom i rencistom górniczym, którym odebrano deputaty, a także wdowom i sierotom po nich. Nie objęła natomiast tych wdów i sierot, które pobierają renty rodzinne nie po emerytach czy rencistach, ale po zmarłych pracownikach kopalń, w tym ofiarach wypadków górniczych. Rekompensat nie dostali także ci obecni emeryci i renciści, którzy utracili prawo do deputatu w latach 2015-2017 jeszcze jako czynni pracownicy, przed przejściem na emeryturę - ta grupa nie została objęta także nową ustawą, której projekt trafił właśnie do konsultacji.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Wraca sprawa rekompensat za utracone deputaty

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!