Rok 2018 był drugim z kolei, kiedy rosło światowe zapotrzebowanie na węgiel. Zużycie tego surowca na świecie jest jednak nierównomierne - spada w Europie i w Stanach Zjednoczonych, rośnie natomiast w Azji. Polska nieco wyłamuje się z obserwowanego na Starym Kontynencie, spadkowego trendu.
- Węgiel wciąż pozostaje największym źródłem energii elektrycznej na świecie.
- Globalny popyt na ten surowiec w 2018 r. wzrósł o 0,7 proc., czyli o 40 mln ton. Był to drugi rok, po 2017, kiedy zużycie węgla rosło.
- W 2018 r. kontynuowany był proces przesunięcia głównego zapotrzebowania na węgiel do Azji.
- Perspektywy dla węgla będą temat dyskusji podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego, który odbędzie się 13-15 maja 2019 r. w Katowicach. Portal WNP.PL patronuje temu wydarzeniu.
- Wzrost popytu na węgiel w 2018 r. miał miejsce np. w Chinach, Indiach oraz kilku państwach południowej i południowo-wschodniej Azji jak Indonezja, Wietnam, Filipiny i Malezja. Wzrost zapotrzebowania na węgiel w tych krajach był spowodowany zwiększonym zapotrzebowaniem na energię elektryczną - informuje Międzynarodowa Agencja Energii (MAE).
W Europie i Stanach Zjednoczonych w 2018 r. MAE notuje z kolei spadki zapotrzebowania na węgiel. Na Starym Kontynencie węgiel jest wypierany przez politykę środowiskową i tańsze odnawialne źródła energii, a w przypadku Stanów Zjednoczonych dostawy taniego gazu ziemnego. Jak sytuacja wygląda w Polsce?
Z ostatnich dostępnych danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) wynika, że zużycie węgla kamiennego w Polsce wyniosło w 2017 r. 74,6 mln ton i było nieznacznie wyższe niż w 2016 r., kiedy wyniosło 74,1 mln ton.
Energetyka węglowa w Chinach i Indiach trzyma się mocno
W Chinach zużycie węgla wzrosło o 1 proc. w 2018 r., silny wzrost w sektorze energetycznymzostał częściowo skompensowany spadkiem w sektorach mieszkaniowym i przemysłowym.
MAE zwraca uwagę, że pomimo szybkiego rozwoju niewęglowych źródeł energii elektrycznej, zwłaszcza odnawialnych, produkcja energii z węgla wzrosła o 5,3 proc. w 2018 r., co było odpowiedzią na silny wzrost popytu na energię w Chinach.
Natomiast zużycie węgla w sektorach mieszkaniowym i przemysłowym gwałtownie spada, ponieważ węgiel jest zastępowany przez gaz i energię elektryczną, częściowo dzięki polityce rządowej mającej na celu ograniczenie zanieczyszczenia powietrza.
Wzrost gospodarczy Indii o 7 proc., najwyższy wśród dużych gospodarek, pociągnął za sobą silny wzrost popytu w tym kraju na węgiel, wykorzystywany zwłaszcza do wytwarzania energii elektrycznej i produkcji stali. Indie wyprzedziły Japonię w wielkości produkcji stali, wciąż większym producentem są jednak Chiny.
Nowe źródła fotowoltaiczne i wiatrowe pokrywały w ok. jednej trzeciej wzrost popytu na energię, reszta została pokryta przez energię produkowaną z węgla. W rezultacie popyt na węgiel w 2018 r. w Indiach wzrósł o około 5 proc.
Również w Azji południowo-wschodniej znacznie wzrosło zużycie węgla, jak np. w Indonezji, Wietnamie, na Filipinach i Malezji, te wzrosty były napędzane wzrostem zużycia energii elektrycznej.
MAE podkreśla, że ten obszar Azji był jedynym regionem, gdzie udział węgla w miksie energetycznym wzrósł w 2018 r.
W Japonii i Korei Południowej popyt na węgiel zanotował niewielki spadek w 2018 r.
Gaz wypiera węgiel
MAE informuje, że w Stanach Zjednoczonych trwa odwrót od węgla. Dzieje się to pomimo wsparcia obecnej administracji dla branży węglowej i wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną.Głównymi czynnikami doprowadzającymi do zmniejszenia się roli węgla jest dostępność taniego gazu ziemnego, rozwój odnawialnych źródeł energii i starzenie się elektrowni węglowych.
W 2018 r. w Stanach Zjednoczonych zużycie węgla spadło o ponad 4 proc., podczas gdy popyt na gaz wzrósł o ponad 10 proc., pomimo wzrostu średnich ceny gazu w 2018 r. w porównaniu z rokiem 2017.
To pierwszy raz od momentu rozpoczęcia łupkowej rewolucji, kiedy gaz ziemny wypiera węgiel pomimo wzrostu cen gazu.
W 2018 r. zmniejszono zdolności wydobywcze węgla w Stanach Zjednoczonych. Obecnie konsumpcja węgla w Stanach Zjednoczonych spadła do poziomów takich, jak w połowie lat 70 XX wieku, a udział węgla w produkcji energii elektrycznej spadł poniżej 29 proc., co jest najniższym wskaźnikiem w historii.
W Europie popyt na węgiel nadal spada, w 2018 r. wielkość spadków sięgnęła 2,6 proc.
W Niemczech w 2018 r. po raz pierwszy w historii więcej energii elektrycznej wyprodukowano w źródłach odnawialnych niż w elektrowniach węglowych. W 2018 r. w Niemczech zamknięto ostatnie kopalnie węgla kamiennego.
We wszystkich głównych krajach europejskich - zwłaszcza we Francji, Hiszpanii, Włoszech i Wielkiej Brytanii zużycie węgla spadło, głównie dzięki wyższej produkcji w odnawialnych źródłach.
Czytaj także: Światowe zapotrzebowanie na energię elektryczną w 2018 r. wzrosło o 4 proc. W tym czasie wzrosła produkcja z wszystkich najważniejszych źródeł: z węgla, gazu ziemnego, odnawialnych źródeł i z elektrowni jądrowych. Podobna tendencja powinna utrzymywać się w kolejnych latach.