Polska Grupa Górnicza - gigant, który się zmienia

Polska Grupa Górnicza - gigant, który się zmienia
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Największy podmiot polskiego górnictwa pozostaje w ciągłej restrukturyzacji, wchłania nowe aktywa i mierzy się z potężnymi zadaniami inwestycyjnymi. Pytanie o przyszłość PGG to pytanie o kształt całego sektora górnictwa kamiennego w Polsce.

Rząd sprawdził się w roli strażaka. Udało się powołać Polską Grupę Górniczą w miejsce Kompanii Węglowej; uratowano także Katowicki Holding Węglowy, dołączając jego kopalnie do PGG. Na prostą wyszła Jastrzębska Spółka Węglowa produkująca głównie węgiel koksowy na potrzeby przemysłu stalowego.

Polska energetyka, według deklaracji resortu energii, ma być nadal oparta na węglu, a nowoczesne i zreformowane górnictwo - przyczyniać się do wzrostu gospodarczego.

- Doprowadziliśmy do tego, że wszystkie spółki górnicze poprawiają swoje wyniki finansowe. Uratowaliśmy miejsca pracy w sektorze górnictwa węgla kamiennego i na Śląsku - zaznacza wiceminister energii Grzegorz Tobiszowski.

Dziś stabilnie. A jutro?

Po trzech kwartałach górnictwo odnotowało 1,66 mld zł zysku. Polska Grupa Górnicza ma osiągnąć w tym roku ok. 200 mln zł zysku, rok 2018 ma być natomiast dla niej zdecydowanie lepszy - zysk ma wtedy przekroczyć 500 mln zł.

- Dlatego, że w tym roku udało się zawrzeć kontrakty na około 70 proc. węgla, który zostanie wydobyty - podkreśla Grzegorz Tobiszowski, dodając, że takiej stabilności nie miały nigdy Kompania Węglowa ani Katowicki Holding Węglowy.

PGG powstała jako struktura złożona z 11 kopalń. W lipcu 2016 roku rozpoczęto realizację modelu kopalń zespolonych. Liczba kopalni w wyniku połączeń zmalała do pięciu. Samodzielność zachowały kopalnie Sośnica oraz Bolesław Śmiały.

Operacja zespolenia przełożyła się na redukcję kosztów, która obok wzrostu cen węgla na rynku była głównym źródłem tegorocznych dobrych wyników PGG. Szacowany na ok. 150 mln zł spadek kosztów spółki, osiągnięty został, zdaniem ministra energii Krzysztofa Tchórzewskiego, właśnie dzięki procesom restrukturyzacyjnym.

Struktura PGG zmieniła się raz jeszcze - 1 kwietnia 2017 roku do Grupy przeszły kopalnie Katowickiego Holdingu Węglowego, który stanął na skraju upadłości. W przejętych zakładach procesy restrukturyzacji mają więc rok opóźnienia. Wejście KHW do PGG było dużym "szarpnięciem finansowym" dla tej drugiej. Trzeba było znaleźć środki na bieżącą działalność.

- To nie jest tak, że administracyjna decyzja o połączeniu Polskiej Grupy Górniczej z Katowickim Holdingiem Węglowym od razu przełożyła się na efekty. KHW był w dramatycznej sytuacji finansowej, zabrakło nawet pieniędzy na świadczenia pracownicze - przypomina Tchórzewski.

Obecnie PGG składa się z dziewięciu kopalń - to przemysłowy gigant zatrudniający ponad 43 tys. osób, a - licząc wraz z kooperantami - współodpowiedzialny za około 200 tys. miejsc pracy.

Trzeba pamiętać, że Polska Grupa Górnicza znajduje się dopiero na początku drogi do prawidłowego funkcjonowania. Najważniejsza dla jej przyszłości pozostaje odbudowa zdolności produkcyjnych poprzez uruchamianie nowych ścian wydobywczych.

- Biorąc pod uwagę jej potencjał i zakres procesów restrukturyzacyjnych, Polską Grupę Górniczą będzie można rzeczowo oceniać dopiero po trzech latach działalności. Wtedy będziemy wiedzieć, czy założenia się sprawdziły, czy też nie - zaznacza Tchórzewski.

Najpierw jednak muszą zostać przeprowadzone niezbędne inwestycje, a przecież PGG nadal pozostaje firmą w trakcie reorganizacji. Do 2020 roku Grupa

powinna zrealizować zadanie na łączną kwotę 7,2 mld zł.

Rozważano także włączenie do PGG kopalń Węglokoksu Kraj. Ta spółka z Grupy Kapitałowej Węglokoksu jest producentem wysokiej jakości węgla energetycznego. Wydobywczy potencjał firmy tworzyły KWK Bobrek w Bytomiu i KWK Piekary w Piekarach Śląskich, zatrudniające łącznie ok. 2900 pracowników. Od grudnia 2015 roku kopalnie te pracują w ramach jednego zakładu dwuruchowego KWK Bobrek-Piekary.

Sztandarowym produktem spółki jest "ekogroszek Skarbek" cieszący się sporym wzięciem w całym kraju. Oprócz intensyfikacji jego wydobycia i sprzedaży, w planach rozwojowych Węglokoksu Kraj jest również wprowadzenie na rynek nowego produktu, jakim jest próżniowy pelet węglowy, który ma znacznie poprawić konkurencyjność kopalń spółki.

Jednak nie przekonamy się, jak aktywa Węglokosu Kraj wpłynęłyby na bilans PGG. Jak się dowiedzieliśmy pod koniec listopada, kopalnie Węglokoksu Kraj nie będą przyłączane do Polskiej Grupy Górniczej.

Restrukturyzacja permanentna?

Nie brak opinii, że Polska Grupa Górnicza to gigant, którym - ze względu na jego wielkość - trudno zarządzać. "Niesterowność" obecnej struktury zachęca do rozważania racjonalności jej utrzymywania w przyszłości.

Janusz Steinhoff, były wicepremier i minister gospodarki,

uważa generalnie, że kopalnie wydobywające węgiel energetyczny byłyby skuteczniej zarządzane i nadzorowane jako wydobywcze części zintegrowanych grup energetycznych. Według niego zachęcający jest przykład grupy Tauron, która ma w swoich strukturach spółkę Tauron Wydobycie grupującą kopalnie dostarczające węgiel do elektrowni koncernu.

- Docelowo nieracjonalne byłoby utrzymywanie PGG w obecnej postaci. Racjonalne byłoby natomiast, aby kopalnie PGG trafiły do spółek energetycznych - przekonuje Steinhoff.

Tymczasem PGG koncentruje się na realizacji inwestycji i nadrabianiu braków w wydobyciu. Kopalnie Grupy zostały mocno zaniedbane w wyniku nieudolnej polityki właścicielskiej.

- Nie przygotowywano nowych frontów wydobywczych, nie inwestowano należycie w perspektywiczne kopalnie, utrzymując jednocześnie kopalnie nierentowne, które ciągnęły w dół całą spółkę - ocenia Steinhoff.

Jego zdaniem PGG wymaga permanentnej restrukturyzacji, ale także precyzyjnego ustalenia warunków realizacji poszczególnych inwestycji, w tym robót przygotowawczych. Trzeba sobie bowiem już teraz odpowiedzieć na pytanie, jak kształtować się będą koszty wydobycia (także w kontekście nowych inwestycji). Jakie będą nowe szanse na ich redukcję? To podstawowy warunek utrzymania rentowności w dłuższym okresie.

Energetyce zależy na zapewnieniu paliwa dla nowo budowanych bloków, ale nie na silnym podmiocie po stronie górnictwa. W środowisku górniczym mocno niepokojono się jakiś czas temu pogłoskami o możliwych planach podziału PGG między spółki energetyczne.

Jarosław Grzesik, szef górniczej Solidarności, wskazywał, że mocna PGG byłaby niewdzięcznym partnerem dla spółek energetycznych, bo miałaby (kiedy już wyjdzie na prostą) fundamentalny wpływ na dalszy rozwój rynku energetycznego. Zdaniem Grzesika sektor energii będzie próbował zrobić wszystko, by po stronie górnictwa nie mieć tak silnego partnera.

Jak ułożyć z tego puzzle?

Węglowo-energetyczna układanka to wciąż zagadka i zapewne... troska państwowego właściciela aktywów w obu branżach.

Możliwe, że sektor węgla kamiennego pozostanie w obecnym kształcie. Polska Grupa Górnicza (z kopalniami Katowickiego Holdingu Węglowego) być może za ok. pięć lat zadebiutuje na giełdzie. Z większych firm będzie też m.in. Tauron Wydobycie, Lubelski Węgiel Bogdanka oraz Jastrzębska Spółka Węglowa produkująca węgiel koksowy.

Nie można jednak wykluczyć zmian organizacyjnych, co jednak będzie uzależnione od standingu podmiotów z branży górniczej. Ten z kolei będzie pochodną poziomu cen węgla, prowadzonej restrukturyzacji oraz wdrażanych rozwiązań wynikających z dyrektyw unijnych.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

FORUM TYMCZASOWO NIEDOSTĘPNE

W związku z ciszą wyborczą dodawanie komentarzy zostało tymczasowo zablokowane.

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!