XVI Europejski Kongres Gospodarczy

Transform today, change tomorrow. Transformacja dla przyszłości.

7-9 MAJA 2024 • MIĘDZYNARODOWE CENTRUM KONGRESOWE W KATOWICACH

  • 18 dni
  • 20 godz
  • 40 min
  • 54 sek

JSW weźmie się za efektywność energetyczną w kopalniach

JSW weźmie się za efektywność energetyczną w kopalniach
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Poprawa efektywności energetycznej na styku kopalnia-zakład energetyczny, modernizacja oświetlenia, a także zmniejszenie energochłonności urządzeń funkcjonujących w kopalniach - w tych trzech obszarach spółka JSW Innowacje zamierza działać przy realizacji projektu budowy zintegrowanego systemu zarządzania energią dla Jastrzębskiej Spółki Węglowej (JSW).  Projekt ten jest część Programu „Inteligentna kopalnia”. 

 

  • Lepsze czasy dla sektora wydobywczego w Polsce, które nadeszły po 2015 roku, skłoniły JSW Innowacje do przedstawienia koncepcji mającej na celu poprawę efektywności energetycznej zakładów Jastrzębskiej Spółki Węglowej.
  • Pierwszy etap będzie stanowić przeprowadzenie analizy, która ma umożliwić podniesienie efektywności energetycznej poprzez poprawę jakościowych parametrów energii.
  • JSW Innowacje zakłada m.in. wykonanie przeglądu zgodności parametrów jakościowych energii z obowiązującymi normami.
  • O funkcjonowaniu zakładów górniczych oraz kwestiach dotyczących efektywności energetycznej w przemyśle będziemy dyskutować w Katowicach od 13 do 15 maja w trakcie Europejskiego Kongresu Gospodarczego, pod patronatem WNP.PL. Serdecznie zapraszamy

Poprawa efektywności energetycznej w kopalniach od lat była tematem pobocznym. W czasie dekoniunktury pomysły z zakresu oszczędności energii i planowane z nimi inwestycje schodziły na dalszy plan. Rozwiązania dotyczące ograniczania strat poprzez wymianę lub modernizację transformatorów na jednostki o wyższej sprawności lub dostosowane do zapotrzebowania na odpowiednią moc, zastosowanie układów kompensacyjnych w stanach niskiego obciążenia i pracy jałowej czy zastosowanie układów do lokalnych i centralnych układów do kompensacji mocy biernej - to jedynie nieliczne rozwiązania, jakie udało się zrealizować.

Wiele pomysłów odrzucano, koncentrując się wówczas na inwestycjach w park maszynowy czy sprzęt pozwalający zwiększenie postępów i wydobycia. Kryzys uderzający w spółki węglowe sprawił, że kwestie efektywności energetycznej w kopalniach traktowano raczej jako drugorzędne.

Działać w formule ESCO

Lepsze czasy dla sektora wydobywczego w Polsce, które nadeszły po 2015 roku, skłoniły JSW Innowacje do przedstawienia koncepcji mającej na celu poprawę efektywności energetycznej zakładów Jastrzębskiej Spółki Węglowej.

Jak wskazano w Solidarności Górniczej, pierwszym etapem będzie przeprowadzenie analizy, która ma umożliwić podniesienie efektywności energetycznej dzięki poprawie jakościowych parametrów energii.

JSW Innowacje zakłada wykonanie przeglądu zgodności parametrów jakościowych energii z obowiązującymi normami, określenia wpływu jakościowych parametrów energii na bezpieczeństwo funkcjonalne, określenia wpływu tych parametrów na podniesienie poziomu bezpieczeństwa, wzrost niezawodności i żywotności oraz wymagane okresy przeglądów i napraw, jak również określenia poziomu zapotrzebowania na zamówioną energię elektryczną w wyniku planowanych zmian.

- Jeśli chodzi o poprawę efektywności energetycznej na styku zakładów górniczych z dostawcami energii, mamy konkretne propozycje dla poszczególnych ruchów kopalnianych – zaznacza Piotr Skorynko, dyrektor Pionu Projektów Górniczych JSW Innowacje, cytowany w Solidarności Górniczej. - Inwestycje te, jako JSW Innowacje, chcemy realizować z własnych środków. Pomysł jest taki, by podpisywać z daną kopalnią umowę w formule ESCO (Energy Service Company), która polega na tym, że my weźmiemy na siebie koszty instalacji, wymiany lub modernizacji, czyli całą stronę techniczną przedsięwzięcia oraz rozmowy z dostawcą energii elektrycznej, a w ramach formuły ESCO kopalnia zadeklaruje nam zwrot udokumentowanej różnicy wynikającej z uzyskanych oszczędności przez na przykład 24 miesiące - podkreśla Piotr Skorynko.

Po dwóch latach sprzęt przejdzie na własność zakładu górniczego, który zacznie w całości „konsumować” korzyści płynące z inwestycji.

- Operując na przybliżonych kwotach, już dziś mogę powiedzieć, że przykładowa inwestycja w obszarze poprawy parametrów jakościowych energii może przynieść nawet 5 procent oszczędności, co przy wydatkach na energię elektryczną dla jednego ruchu kopalni na poziomie około 80 milionów złotych daje 4 miliony zaoszczędzonych złotych rocznie - wskazuje Piotr Skorynko, cytowany w Solidarności Górniczej.

Drugi krok dotyczy efektywności energetycznej w nieco mniejszej skali, ale także obejmuje przedsięwzięcia wskazane w obwieszczeniu ministra energii z 23 listopada 2016 roku, dające możliwość pozyskania tak zwanych białych certyfikatów w Urzędzie Regulacji Energetyki.

Pozyskane prawa majątkowe skracające czas zwrotu z inwestycji to dodatkowe środki na realizację przedsięwzięć inwestycyjnych. Jednym z nich jest wymiana źródeł światła na energooszczędne. Przy relatywnie niewielkich nakładach inwestycyjnych można w ten sposób skutecznie obniżyć zużycie energii elektrycznej. JSW Innowacje zamierza przeprowadzić audyt obiektów i całych kopalń w celu oszacowania skali ewentualnych oszczędności.

Piotr Skorynko wskazuje, że zastąpienie lamp halogenowych lampami typu LED pozwoli czerpać korzyści z oszczędności energii od momentu rozpoczęcia użytkowania tych drugich. Oświetlenie typu LED-owego ma określoną żywotność, jednak jest ona o wiele wyższa niż w przypadku oświetlenia tradycyjnego. Znane są przypadki, gdzie zachowywało ono swoje parametry świetlności dwa-trzy razy dłużej w stosunku do czasu wskazanego przez producenta.

Przy czym nie dla wszystkich stref kopalni zachodzi ekonomiczne uzasadnienie wymiany oświetlenia. W wielu przypadkach kopalnie wynajmują teren własny firmom zewnętrznym, które rozliczają się z kopalniami za oświetlenie terenu na podstawie danych z licznika energii wraz z doliczoną marżą. Oświetlenie zużywające mniej energii w tym przypadku przyniosłoby mniejszą marżę, a zatem mniejsze pieniądze dla kopalni.

Tym samym oszczędności przynoszące zysk w jednym miejscu spowodowałyby zmniejszenie tego zysku gdzie indziej, a niska efektywność energetyczna przyniosłaby akurat w tym przypadku większy zysk.

Wszystko zależeć będzie od właściciela spółki węglowej i tego, czy zechce postawić na standaryzację, która z perspektywy spółki dosyć szybko przyniesie zysk w postaci oszczędności na energii elektrycznej, czy też w niektórych obszarach pozostanie przy mało wydajnym oświetleniu przynoszącym zakładom górniczym pewne zyski z tytułu wspomnianej marży.

1-2 proc. robi różnicę

Kolejny obszar, a więc zmniejszenie energochłonności urządzeń, ma znaczenie szczególne, bowiem tutaj nawet oszczędność rzędu 1 czy 2 procent automatycznie przekładać się będzie na duże wartości pieniężne.

Najwięcej energii pochłaniają zakłady przeróbki mechanicznej węgla, następnie wentylatory główne, później maszyny wyciągowe, urządzenia klimatyzacji centralnej, stacje sprężarek głównych na powierzchni kopalni, urządzenia odstawy urobku, stacje głównego odwadniania i maszyny urabiająco-ładujące na dole kopalni.

Cała ta różnorodność powoduje, że jest to obszar skomplikowany. Jednak JSW Innowacje ma przygotowany model postępowania również w tym przypadku. Wiadomo, że analiza możliwości poprawy energochłonności maszyn wyciągowych będzie polegała na czymś całkiem innym niż analiza przeprowadzona dla zakładu przeróbczego czy wentylacji. Najpierw JSW Innowacje przyjrzy się wszystkim maszynom wyciągowym funkcjonującym w zakładach należących do Grupy JSW, żeby stwierdzić, jakim sprzętem tak naprawdę zakłady dysponują.

Następnie trzeba będzie odpowiedzieć sobie na pytanie, jak to się ma do dzisiejszej oferty tego typu urządzeń (zwłaszcza pod kątem energochłonności i wydajności, która musi pozostać na co najmniej takim samym poziomie). Potem dokonana zostanie analiza, jakie inwestycje można w tym zakresie poczynić i kiedy się one zwrócą. W ten sposób podejść należy do wszystkich urządzeń. I zastanowić się, czy efektywność energetyczna może być uzasadnieniem dla wymiany działających od kilkudziesięciu lat maszyn. Można zaryzykować stwierdzenie, że tak.

Przy tym pomysłodawcy budowy zintegrowanego systemu zarządzania energią zgodnego z normą ISO 50001 wskazują, że przy okazji ewentualnej wymiany urządzeń wynikającej z poprawy energochłonności będzie można wynegocjować lepsze warunki gwarancyjne i serwisowe dla nowego sprzętu.

Zmiany już mają miejsce

W praktyce pierwsze projekty mające na względzie poprawę efektywności energetycznej są już realizowane. Przykładem chociażby projekt inteligentnej odstawy z kopalni Budryk. Zastosowanie urządzeń płynnej regulacji prędkości przenośników (czyli falowników) i możliwość ich automatycznego sterowania, zależnie od ilości nadawy, daje możliwość zmniejszenia prędkości pracy odstawy w razie potrzeby, czego konsekwencją jest mniejsze zużycie energii.

- Fakt, iż zarówno spółki węglowe, jak i spółki energetyczne należały do Skarbu Państwa powodował, że nigdy nie było poważnego nacisku na maksymalizację efektywności kontraktów zawieranych pomiędzy tymi podmiotami - wskazuje Piotr Skorynko, cytowany w Solidarności Górniczej. - Przepływ finansowy pomiędzy górnictwem a energetyką był w istocie przekładaniem pieniędzy z jednej do drugiej kieszeni tego samego właściciela - zaznacza Skorynko.

Obecnie, kiedy zakłady energetyczne zaczynają pozyskiwać energię elektryczną również z innych źródeł, a kwestie dostaw paliwa do jej produkcji się urynkowiły, konieczna jest zmiana mentalności i przejście do bardziej agresywnego modelu prowadzenia negocjacji ze spółkami energetycznymi.

W interesie górnictwa jest to, żeby płacić za energię jak najmniej i jak najmniej jej zużywać. Rachunek ekonomiczny jest prosty – przy np. 3 milionach ton zużywanego węgla nawet mała różnica w cenie, rzędu 1 dolara na tonie węgla, daje 3 miliony dolarów oszczędności dla elektrowni.

Aspekt efektywności energetycznej jest istotnym czynnikiem, a jego rola będzie coraz większa. Ceny energii, między innymi na skutek coraz większych obciążeń nakładanych przez Unię Europejską z tytułu emisji dwutlenku węgla przez przedsiębiorstwa, raczej nie spadną. Dążenie do zwiększenia efektywności energetycznej wydaje się być zatem naturalnym kierunkiem.

Jastrzębska Spółka Węglowa produkuje głównie węgiel koksowy potrzebny do produkcji stali oraz koks. JSW jest wysoce podatna na wahania koniunkturalne związane z sytuacją w sektorze hutniczym. Obecnie stara się realizować inwestycje, które pozwolą jej z umiarkowanym spokojem spoglądać w przyszłość.

Czytaj też: Tomasz Śledź, JSW: jestem spokojny o nasze wydobycie

Grupa Jastrzębskiej Spółki Węglowej  zatrudnia około 27 tysięcy osób i jest ważną częścią polskiej gospodarki. JSW współpracuje z europejskimi hutami, które wykorzystują wydobywany przez nią węgiel do wyrobu stali.

Koks oferowany przez Jastrzębską Spółkę Węglową trafia do wielu zagranicznych kontrahentów - między innymi ulokowanych w Czechach, Austrii, Niemczech czy dalekich Indiach.

Jastrzębska Spółka Węglowa zmierza w kierunku zwiększenia produkcji węgla do poziomu powyżej 18 milionów ton netto w 2030 roku oraz w kierunku stabilizacji produkcji i sprzedaży koksu na poziomie powyżej 3,4 mln ton w latach 2018-2030. Celem jest zwiększenie udziału produkcji węgla koksowego w produkcji ogółem do poziomu powyżej 85 proc. od 2020 roku.

Zobacz także: JSW: innowacyjne pomysły mają się przełożyć na wdrażanie w kopalniach konkretnych rozwiązań

JSW zamierza też produkować włókna węglowe oraz wodór. Łącznie wszystkie koksownie należące do grupy JSW mają potencjał produkcyjny sięgający 72 tys. ton wodoru rocznie. Planowana instalacja w Koksowni Przyjaźń należącej do Grupy JSW pozwoliłaby na wyprodukowanie ok. 8 tys. ton wodoru na rok, o czystości 99,999 proc., co zabezpieczyłoby roczne zapotrzebowanie ponad 900 autobusów lub ponad 4 tys. samochodów osobowych z napędem wodorowym.

- Chcemy z tradycyjnego dostawcy strategicznego surowca dla przemysłu stalowego przekształcić się w nowoczesną grupą przemysłową, która rozwija innowacyjne, efektywne i przyjazne środowisku technologie - zaznacza Daniel Ozon, prezes zarządu JSW.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (3)

Do artykułu: JSW weźmie się za efektywność energetyczną w kopalniach

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!