W dniu 30.11.1991 r. w kopalni Janina w Libiążu, w szybie "Janina III" zainstalowano pierwszą w Polsce stalowo-gumową linę wyrównawczą w wyciągu skipowym. Prawdopodobnie niewiele osób spodziewało się, że lina ta stanie się jednym w większych sukcesów polskiej myśli technicznej i symbolem postępu i innowacyjności w przemyśle górniczym.
Są to doskonałe wyniki, które fachowcy z branży natychmiast zauważają. Dotychczas Spółka SAG wyprodukowała i dostarczyła już 590 takich lin o łącznej wadze 6700 ton, z tego 510 lin trafiło na rynek polski, a w ciągłej eksploatacji nadal pozostaje ich ponad 200. Najdłuższa lina produkcji SAG miała 1600 m, a najcięższa ważyła 28 990 kg. Wspomniana wyżej rekordzistka pracowała ponad 25 lat i do stycznia 2017 r. wykonała 1,734 mln wyciągów.
Jak doszło do opracowania i wdrożenia tego doskonałego produktu?
W opracowaniu dotyczącym stalowo-gumowych płaskich lin wyrównawczych (Wydawnictwo Sympozjum zorganizowanego z okazji 100-lecia FTT Wolbrom) znajdujemy informacje historyczne. Na początku lat 70-tych dwudziestego wieku Katedra Transportu Linowego Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie wspólnie z Departamentem Energomechanicznym Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach prowadziła badania dotyczące przyczyn i skutków katastrof w szybach górniczych. W wyniku tych badań ustalono, że jednym ze słabszych elementów górniczych wyciągów szybowych były płaskie stalowe liny wyrównawcze. W okresie, który obejmowała analiza, w polskim górnictwie podziemnym doszło do kilku przypadków zerwania tych lin, których przyczyną, jak stwierdzono, była korozja. W toku badań profesorowie Juliusz Stachurski i Józef Hansel wpadli na pomysł połączenia parzystej liczby okrągłych lin stalowych za pomocą wulkanizacji. Dwa pierwsze odcinki takich lin zostały wykonane w Fabryce Taśm Transporterowych "Stomil" Wolbrom SA. Pierwszy z odcinków został zastosowany w 1977 r. w Kopalni Cynku i Ołowiu "Pomorzany" w Olkuszu, a drugi kilkanaście dni później w szybie "Poniatowski" Kopalni Węgla Kamiennego "Wieczorek" w Katowicach. Na podstawie wyników doświadczeń z eksploatacji tych odcinków w 1983 r. utworzono zespół uczelniano-eksploatacyjny, obejmujący pracowników Akademii Górniczo Hutniczej, Katowickiego Gwarectwa Węglowego i Kopalni "Wieczorek". Wynikiem prac tego zespołu było, m. in. opracowanie chronionej patentem, zmodyfikowanej konstrukcji liny stalowo-gumowej i również chronionej patentem - technologii produkcji szybowych lin stalowo-gumowych. Następnie w latach 1986-1990 realizowany był w AGH projekt badawczy pt. "Płaskie liny wyrównawcze stalowo-gumowe", finansowany przez Ministerstwo Górnictwa i Energetyki. W ramach tego projektu opracowano konstrukcję i technologię produkcji lin stalowych dla lin stalowo-gumowych, składy chemiczne mieszanek gumowych, metody oceny stanu technicznego i kryteria zużycia tych lin, sposób wykonania głowic i ich zastosowania w badaniach magnetycznych lin stalowo-gumowych oraz warunki techniczne produkcji, odbioru i eksploatacji lin stalowo-gumowych.
Produkcję płaskich lin wyrównawczych stalowo-gumowych podjęła firma SAG Spółka z o.o. z Katowic, która w 1992 r. zdobyła Złoty Medal na Wystawie Wynalazczości Bruksela Eureka’92 za konstrukcję płaskiej wyrównawczej liny stalowo-gumowej typu SAG.
Szerokie zastosowanie lin stalowo-gumowych ułatwia fakt, że ich instalowanie możliwe jest z zastosowaniem typowych zawieszeń sercówkowych lub specjalnych, opracowanych w tym celu, zawieszeń produkcji firmy "Sadex". Instalacje na zawieszeniach sercówkowych przyjęto dla ok. 60% zainstalowanych lin. Dzięki płynnemu doborowi przekroju poprzecznego - lina SAG może być zastosowana bez jakichkolwiek zmian w układzie zawieszenia w miejsce dotychczasowej stalowej liny płaskiej.
Od tamtej pory do chwili obecnej wyrównawcze liny stalowo-gumowe produkcji SAG Sp. z o. o. "pracują" w Polsce, Czechach, Niemczech, Kazachstanie, Białorusi, Ukrainie, Maroku, Rosji i Wietnamie w kopalniach węgla kamiennego, soli, miedzi, niklu, cynku i ołowiu. Podczas wieloletniego okresu użytkowania - co najmniej czterokrotnie dłuższego niż tradycyjne liny stalowe - liny SAG zapewniają swoim użytkownikom doskonałe walory użytkowania, takie jak: odporność na korozję, możliwość badania stanu technicznego liny nieniszczącą metodą magnetyczną, spokojna, stabilna praca przy zminimalizowanej odkrętności i z małym promieniem zwisu, brak adhezji materiałów występujących w szybie, precyzyjny dobór masy jednostkowej, możliwość naprawy powłoki gumowej podczas eksploatacji oraz wyżej wspomniana kompatybilność z zawieszeniami lin stalowych płaskich.
KOMENTARZE (0)
Do artykułu: Firmy grupy kapitałowej FTT Wolbrom S.A. - geneza sukcesu SAG Sp. z o.o.