Związki za szybkim przyjęciem ustawy górniczej

Związki za szybkim przyjęciem ustawy górniczej
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Przedstawiciele górniczych związków zawodowych liczą, że przed możliwym samorozwiązaniem Sejm zdąży przyjąć tzw. ustawę górniczą, stanowiącą prawne ramy funkcjonowania branży do 2015 roku. Ich zdaniem, zwłoka w przyjęciu ustawy może oznaczać problemy w sektorze węglowym.

"W tej sprawie wszystkie związki mówią jednym głosem. Uchwalenie ustawy to dla branży sprawa priorytetowa, szczególnie dla podmiotów będących w trakcie restrukturyzacji" - ocenił w środę wiceszef Związku Zawodowego Górników w Polsce, Wacław Czerkawski.

Przypomniał, że gdy z końcem 2006 roku kończył się okres obowiązywania starej ustawy restrukturyzującej górnictwo, a nowego projektu nie udało się wypracować, funkcjonowanie tamtej ustawy przedłużono o rok. Teraz jednak - jego zdaniem - nie byłoby to dobre rozwiązanie, a brak prawnych regulacji niektórych zagadnień mógłby prowadzić do paraliżu niektórych działań w branży.

"Chodzi m.in. o tak fundamentalną sprawę, jak rozłożenie w czasie spłaty zobowiązań Kompanii Węglowej wobec ZUS. To być albo nie być tej firmy. Równie ważne są regulacje związane z finansowaniem odwadniania kopalń, naprawy szkód górniczych czy należnościami wobec byłych pracowników zlikwidowanych kopalń" - ocenił Czerkawski.

Projekt ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-15 wiąże się z przyjętą w końcu lipca przez rząd strategią dla branży w tym okresie. Dwa czytania projektu odbyły się podczas posiedzeń komisji sejmowej ds. realizacji programu "Solidarne Państwo". Posłowie PiS z tej komisji zapewniali we wtorek w Sejmie, że ustawa powinna być uchwalona na rozpoczętym w środę posiedzeniu Izby, prawdopodobnie 7 września.

Ustawa określi m.in. mechanizmy restrukturyzacji finansowej kopalń, zasady ewentualnego dofinansowania z publicznych środków tzw. inwestycji początkowych w górnictwie, likwidacji kopalń, kompetencje gmin górniczych oraz zasady nadzoru właścicielskiego nad podmiotami z sektora węglowego. Reguluje też zasady m.in. rent wyrównawczych dla b. pracowników oraz uprawnienia do bezpłatnego węgla lub ekwiwalentu pieniężnego dla byłych górników.

Projekt ustawy reguluje m.in. zasady uzyskania budżetowego wsparcia, zgodnego z regułami UE, na inwestycje początkowe w górnictwie (związane z zapewnieniem dostępu do złóż, do 30 proc. wartości inwestycji) oraz wspierania działań wdrażających czyste technologie wykorzystywania węgla kamiennego. Technologie te mają być przedmiotem studium wykonalności, na które budżet państwa ma przeznaczyć 1,5 mln zł.

Podczas prac komisji przyjęta została poprawka, zgodnie z którą ratalna spłata odroczonych zobowiązań górnictwa ma być wydłużona do 2015 roku, zamiast - jak zapisano w pierwotnym projekcie - do 2013 roku. Gdyby utrzymać dotychczasowe zasady spłaty tych zobowiązań, roczna rata wynosiłaby po 469,7 mln zł. Wydłużenie terminu do 2013 oznaczałoby ratę po 234,8 mln zł, a przy wydłużeniu do 2015 - 176,1 mln. Zmiana sposobu spłaty odroczonych zobowiązań poprzez wydłużenie okresu spłaty jest szczególnie istotna dla borykającej się z kłopotami Kompanii Węglowej, której dotyczy 96 proc. z 1,409 mld zł tego długu.

Dzięki ustawie możliwe będzie dalsze finansowanie tych zobowiązań, które wynikają z poprzednich ustaw restrukturyzujących górnictwo, a także niektórych bieżących potrzeb związanych z procesami restrukturyzacji, choć np. za przyszłą likwidację kopalń spółki węglowe będą już płacić z własnych środków. Założono, że w latach 2008-15 na cele wymienione w ustawie wydane zostanie, głównie z budżetu państwa, ok. 2,7 mld zł, czyli średnio ok. 350 mln zł rocznie.

Projekt zapewnia m.in. kontynuację finansowania ze środków publicznych działań związanych ze zlikwidowanymi kopalniami, prowadzonych przez dwie spółki restrukturyzacji kopalń. Zabezpieczenie czynnych kopalń przed zagrożeniami wodnymi, gazowymi czy pożarowymi będzie kosztować do 2015 r. 1,450 mld zł. Brak tych przepisów pogorszyłby stan bezpieczeństwa w czynnych kopalniach i utrudniłby rekultywację zdegradowanych terenów.

W projekcie ustawy przyjęto również, iż do końca 2008 r. byli pracownicy zlikwidowanych lub upadłych firm górniczych otrzymają zaległe wynagrodzenia, zasądzone prawomocnymi wyrokami. Sprawa dotyczy kilkusetosobowej grupy byłych górników, którzy nie otrzymywali całości należnych świadczeń po tym, gdy podmioty, w których pracowali, przestały istnieć.

Ustawa zapewni też uprawnionym, byłym pracownikom zamkniętych kopalń, ekwiwalent pieniężny z tytułu bezpłatnego węgla. To również było wcześniej przedmiotem procesów sądowych. Górnicze firmy dostaną środki budżetowe na finansowanie bezpłatnego węgla w naturze oraz rent wyrównawczych dla byłych pracowników kopalń, zamkniętych przed 2007 rokiem. Brak ustawy uniemożliwiłby uregulowanie niektórych świadczeń dla byłych pracowników takich kopalń.

Komisja zaproponowała, by ekwiwalent za węgiel był naliczany bardziej korzystnie dla emerytów górniczych, to znaczy według ceny zbytu węgla w czwartym kwartale poprzedzającym rok wypłaty, gdy ceny są zwykle najwyższe.

Ustawa do 2011 roku zwalnia gminy górnicze z niektórych wpłat do budżetu państwa - chodzi o to, aby nie musiały one płacić na rzecz uboższych gmin części środków, otrzymywanych od kopalń z tytułu tzw. opłaty eksploatacyjnej. Uregulowano też zasady darowizn górniczego mienia na rzecz gmin, co ma pozwolić na lepsze zagospodarowanie pogórniczego majątku.

Nadzór właścicielski nad górnictwem pozostanie w rękach ministra gospodarki, ale resort skarbu ma zająć się ewentualną prywatyzacją spółek sektora węglowego.

Zobacz również:

7 września Sejm ma przyjąć ustawę górniczą
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Związki za szybkim przyjęciem ustawy górniczej

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!