Śledztwo w sprawie niedopełnienia obowiązków przez ABW w związku ze sprawą kopalni "Wujek-Śląsk"

Śledztwo w sprawie niedopełnienia obowiązków przez ABW w związku ze sprawą kopalni "Wujek-Śląsk"
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Katowicka prokuratura bada, czy funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego nie dopełnili obowiązków w związku z domniemanymi nieprawidłowościami w kopalni "Wujek". O wszczęciu postępowania poinformował w środę rzecznik Biura Bezpieczeństwa Narodowego.

To szef BBN Aleksander Szczygło złożył w październiku doniesienie w tej sprawie. Podejrzewał, że funkcjonariusze ABW nie podjęli odpowiednich działań, choć wiedzieli o nieprawidłowościach dotyczących m.in. pomiarów stężenia metanu w tej kopalni. 18 września 2009 r. w rudzkiej części zakładu - w tzw. ruchu "Śląsk" - doszło do wybuchu metanu, w wyniku którego zginęło 20 górników, a ponad 30 odniosło rany.

"Rzeczywiście po doniesieniu szefa BBN 14 grudnia wszczęliśmy śledztwo w sprawie niedopełnienia obowiązków przez funkcjonariuszy ABW. Po przeprowadzeniu czynności sprawdzających uznaliśmy, że zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa" - potwierdziła w rozmowie z PAP rzeczniczka Prokuratury Okręgowej w Katowicach Marta Zawada-Dybek.

Do ewentualnego niedopełnienia obowiązków miało dojść od maja do września tego roku. Jak dodała prok. Zawada-Dybek, większość materiałów tego śledztwa jest tajna, dlatego prokuratura nie informuje o prowadzonych w jego ramach działaniach.

Zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez funkcjonariuszy ABW, którzy mieli zaniechać działań w związku z domniemanymi nieprawidłowościami w kopalni "Wujek", szef BBN przesłał w październiku do ministra sprawiedliwości. Sprawa trafiła do prokuratury w Katowicach, która prowadzi śledztwo w sprawie wrześniowej katastrofy w kopalni "Wujek-Śląsk". Zdecydowano, że wątek dotyczący ABW będzie badany w ramach odrębnego postępowania.

Kiedy Szczygło złożył doniesienie, ABW "wyraziła zdumienie" tym faktem. Rzeczniczka Agencji Katarzyna Koniecpolska-Wróblewska przypomniała wówczas, że 16 kwietnia i 11 maja 2009 r. ABW przekazała do Wyższego Urzędu Górniczego oraz śląskiej policji informacje o nieprawidłowościach dotyczących nieprzestrzegania przepisów BHP przy pomiarach stężenia metanu w kopalni "Wujek", a służby te wszczęły odpowiednie działania. "Przekazując posiadaną wiedzę w tej sprawie uprawnionym organom, ABW dopełniła wszystkich przewidzianych przepisami prawa obowiązków" - tłumaczyła.

Zawiadomienie BBN dotyczy dostarczonych wiosną tego roku do ABW materiałów, mających dokumentować łamanie w kopalni "Wujek" przepisów dotyczących pomiarów stężenia metanu. Krótki film, będący prawdopodobnie częścią tych materiałów, prezentowały po wrześniowej katastrofie w kopalni "Wujek-Śląsk" stacje TVN i TVN24.

W filmie anonimowy górnik mówił, że w kwietniu był wysyłany do pomiarów stężenia metanu w kopalni. Twierdził, że informował przełożonych o kilkukrotnych przekroczeniach dopuszczalnych norm, ale nikt nie reagował. Organy nadzoru górniczego nie otrzymały jednak - jak mówili ich przedstawiciele - tego filmu.

20 kwietnia inspektorzy WUG oraz Okręgowego Urzędu Górniczego w Katowicach, w reakcji na zawiadomienie ABW, skontrolowali obie części kopalni "Wujek" - zarówno "Śląsk" w Rudzie Śląskiej, jak i "Wujek" w Katowicach. Zbadali czujniki, przesłuchali kilkunastu górników - dołowych i osoby z dozoru. Wyniki kontroli nic nie stwierdziły - inspektorzy nie usłyszeli żadnego niepokojącego sygnału, czujniki były w porządku.

Według przesłanej PAP po wrześniowej katastrofie informacji biura prasowego ABW, ponowną informację, że w "Wujku" nadal nie są przestrzegane przepisy dotyczące pomiarów stężenia metanu, Agencja wysłała do komendanta wojewódzkiego policji w Katowicach 11 maja. Zespół prasowy Agencji podkreślał też wówczas, że "sygnały i doniesienia dotyczące nieprawidłowości lub przestępstw, których ściganie nie mieści się we właściwości rzeczowej ABW", są niezwłocznie przekazywane właściwym organom.

Jednak właśnie to działanie Agencji zostało zakwestionowane przez BBN w zawiadomieniu do ministra sprawiedliwości. "Decyzja Prokuratury Okręgowej w Katowicach wykazuje więc, że kierownictwo ABW nieprawidłowo interpretuje zakres działań podległej im służby opisane w ustawie o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu" - podkreślają przedstawiciele prezydenckiego Biura.

"W korespondencji przesyłanej we wrześniu 2009 r. do BBN (przedstawiciele ABW) przekonywali bowiem, że opisywane nieprawidłowości nie mieszczą się w ustawowych kompetencjach Agencji"- napisał w przesłanym w środę PAP komunikacie rzecznik BBN, Jarosław Rybak.

W opinii BBN, funkcjonariusze ABW "pomimo świadomości, że nieprawidłowości w kopalni mogą stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi", od maja (gdy powtórnie informowali o nich śląską policję - PAP) nie kontynuowali wyjaśniania sprawy. Według Biura, zaniechanie to podlega pod art. 231 kodeksu karnego, zgodnie z którym funkcjonariuszom publicznym, którzy przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków, działają na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, grozi do 3 lat więzienia.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

SŁOWA KLUCZOWE I ALERTY

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

FORUM TYMCZASOWO NIEDOSTĘPNE

W związku z ciszą wyborczą dodawanie komentarzy zostało tymczasowo zablokowane.

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!