Ruszył pionierski projekt odmetanowania złoża węgla przed eksploatacją

Ruszył pionierski projekt odmetanowania złoża węgla przed eksploatacją
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Naukowcy zbadają, na ile możliwe jest odprowadzenie metanu ze złóż węgla jeszcze zanim rozpocznie się ich eksploatacja, zamiast - jak obecnie - dopiero w trakcie wydobycia węgla. We wtorek w Mysłowicach ruszył pionierski projekt badawczy w tym zakresie.

Realizowane w kopalni Mysłowice-Wesoła przedsięwzięcie dotyczy tzw. przedeksploatacyjnego odmetanowania pokładów węgla otworami powierzchniowymi. Projekt, we współpracy z Katowickim Holdingiem Węglowym, przygotował śląski oddział Państwowego Instytutu Geologicznego.

"W lesie w pobliżu kopalni Wesoła rozpoczęło się wiercenie pierwszego otworu dla odmetanowania złoża z powierzchni, który sięgnie blisko kilometr w głąb ziemi" - poinformował we wtorek PAP rzecznik holdingu Wojciech Jaros.

Za niespełna dwa miesiące w odległości ok. 450 m od pierwszego otworu zacznie się wiercenie drugiego, który na głębokości 600 m pod ziemią zostanie zakrzywiony tak, by zetknął się z dolną częścią pierwszego odwiertu. Następnie od miejsca zetknięcia się otworów poprowadzone będą dwa ok. 600-metrowe odwierty w bok, wzdłuż pokładów węgla.

"Do jednego z tych otworów pod dużym ciśnieniem zostanie wtłoczona ciecz, co powinno spowodować wydostanie się metanu na powierzchnię" - tłumaczył Jaros. To tzw. szczelinowanie hydrauliczne, służące sprawdzeniu, jak takie działanie wpływa na skuteczność odmetanowania.

Szacuje się - jeżeli w wyniku szczelinowania widoczne będzie uwalnianie się gazu - że tzw. testy złożowe potrwają co najmniej pół roku. Później rozważany jest kolejny podobny eksperyment, w innej kopalni i realizowany przez innych naukowców, aby zobiektywizować wyniki badań.

Badania w kopalni Wesoła będą prowadzone w pokładach węgla, które zakład ma eksploatować w latach 2016-2017. Przedsięwzięcie pozwoli na zbadanie znajdującego się tam węgla, szybkie uzyskanie jego próbek na powierzchni i określenie ilości zawartego w nim metanu, a także sprawdzenie skuteczności takiej formy odmetanowania złoża.

Realizacja projektu, finansowanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, ma przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa w górnictwie. Chodzi o ustalenie, na ile skutecznie można odprowadzić gaz z wyrobisk bezpośrednio na powierzchnię jeszcze przed wydobyciem stamtąd węgla.

Wiceminister środowiska, główny geolog kraju Piotr Woźniak deklarował wcześniej, że jeżeli powiodą się badania dotyczące przedeksploatacyjnego odmetanowania pokładów węgla, w przyszłości możliwe byłoby administracyjne wprowadzenie takiego obowiązku w kopalniach, aby poprawić bezpieczeństwo górników oraz umożliwić energetyczne wykorzystanie znacznie większej niż dotąd ilości tego gazu.

Równolegle w górnictwie realizowany jest inny projekt, służący sprawdzeniu, jak pozyskać metan z powietrza wentylacyjnego kopalń. Stężenie metanu w kopalnianym powietrzu jest bardzo niskie, dlatego odseparowanie i ujęcie tego gazu jest trudne. Badania prowadzone w Instytucie Inżynierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk potwierdziły jednak, że problem można skutecznie rozwiązać. Dotychczas takie doświadczenia prowadzono na niewielkiej, demonstracyjno-badawczej instalacji termicznego rewersyjnego spalania. Teraz badania mają być prowadzone w większej skali i w rzeczywistych warunkach górniczych.

Z danych nadzoru górniczego wynika, że mimo spadku wydobycia węgla ilość metanu wydzielającego się z jego złóż wzrasta. Eksperci zalecają, by kopalnie zmieniły systemy przewietrzania wyrobisk i zwiększyły skuteczność odmetanowania.

Prawie trzy czwarte wydobywanego w Polsce węgla pochodzi z pokładów metanowych. W ubiegłym roku z górotworu objętego wpływami eksploatacji wydzieliło się 828,82 mln metrów sześc. tego gazu, czyli średnio ponad 1,5 tys. m sześc. na minutę.

Eksperci oceniają, że tzw. metanonośność pokładów węgla będzie rosnąć wraz z postępującą głębokością eksploatacji. Dlatego w najbliższej przyszłości spodziewany jest wzrost ilości wydzielonego metanu w przeliczeniu na każdą tonę wydobycia. Nadzór górniczy wskazuje, że powinno to skłonić kopalnie do tego, by więcej metanu ujmować w specjalne instalacje i wykorzystywać gospodarczo. Prąd i ciepło z metanu mogą zaspokajać potrzeby kopalń i służyć odbiorcom komunalnym.

Obecnie odmetanowanie odbywa się dopiero w trakcie eksploatacji węgla. Część wydzielającego się z węglowych pokładów gazu trafia do specjalnych instalacji, a pozostała część wypuszczana jest w powietrze systemami wentylacji kopalń.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

SŁOWA KLUCZOWE I ALERTY

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Ruszył pionierski projekt odmetanowania złoża węgla przed eksploatacją

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!