NIK wykrył nieprawidłowości w Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego

NIK wykrył nieprawidłowości w Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Finansowe i organizacyjne nieprawidłowości, naruszenie prawa i przekroczenie uprawnień wykryła Najwyższa Izba Kontroli w Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego w Bytomiu. Raport z kontroli, obejmującej lata 2004-2007, ujawniono we wtorek w Katowicach.

Zarząd Stacji, która jest spółką Skarbu Państwa, kwestionuje dużą część uwag Izby i zapowiada rozstrzygnięcie spornych kwestii na drodze sądowej. W swoim oświadczeniu poddaje też w wątpliwość rzetelność i obiektywizm kontroli NIK. Izba szykuje natomiast wniosek do organów ścigania.

- NIK bada fakty i wskazuje niezgodne z przepisami mechanizmy niektórych działań, ale nie podejmujemy decyzji administracyjnych (...) Gdyby kontrolowany podmiot chciał zaskarżyć nasze ustalenia do sądu, byłby to precedens - skomentował wiceprezes Izby, Jacek Kościelniak.

Najpoważniejsze zastrzeżenia kontrolerów dotyczą oddania spółce- córce intratnego rynku, związanego z inertyzacją, czyli tłoczeniem do zagrożonych pożarem wyrobisk kopalń tzw. gazów inertnych (azot, dwutlenek węgla) - to działania profilaktyczne, służące zapobieganiu podziemnym pożarom lub ich gaszeniu.

NIK zakwestionował fakt realizacji tych działań przez spółkę- córkę, zamiast bezpośrednio przez CSRG. Spółce wydzierżawiono urządzenia do inertyzacji. W efekcie spółka nieźle zarabiała, a CSRG traciła lub miała dużo niższe zyski. Do Stacji w postaci dywidendy trafiało tylko 40 proc. zysków tej spółki; na dodatek gdyby zarabiała na tym sama CSRG, 15 proc. zysku musiałaby oddawać Skarbowi Państwa. Spółka zależna nie miała takiego obowiązku.

Kontrolerzy ustalili także, że Stacja dostała 6 mln zł dotacji z resortu gospodarki i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska na zakup kolejnych urządzeń do intertyzacji (generatorów azotu), których sama nie potrzebowała i niezgodnie z przepisani wydzierżawiła spółce zależnej; sama spółka nie dostałaby dotacji.

Zarząd CSRG uważa sugestię wyłudzenia dotacji za bezpodstawną i na dowód podaje, że obie instytucje dotujące (ministerstwo i fundusz) badały sprawę i nie znalazły nieprawidłowości. Stacja ma już także zgodę na dzierżawienie urządzeń do intertyzacji spółce zależnej, czego wcześniej nie dopełniła. Według CSRG, świadczenie usług w zakresie inertyzacji czy dzierżawienie urządzeń kopalniom ma uzasadnienie i nie powinno budzić zastrzeżeń.

Inne zastrzeżenia NIK dotyczą działalności kolejnej spółki- córki CSRG, zajmującej się świadczeniami medycznymi. Wiele działań w tym zakresie Izba uznała za niegospodarne i niecelowe. Dalsze zarzuty dotyczą gospodarki transportowej i wykorzystywania samochodów służbowych do celów prywatnych; b. prezes Stacji jeździł m.in. służbowym subaru na polowanie, a kierowca woził go codziennie z i do pracy z oddalonego od Bytomia o ok. 80 km Szczyrku.

B. prezes Zbigniew B. miał także, wbrew przepisom, jednoosobowo zaciągać zobowiązania finansowe, łamiąc prawo zamówień publicznych i preferując określone firmy. Zawierano też umowy na określone usługi z osobami z zewnątrz (dwie osoby zarobiły na nich w sumie 140 tys. zł), podczas gdy zadania te powinni wykonać pracownicy stacji w ramach swoich obowiązków. Ze środków CSRG sfinansowano materiały wyborcze kandydatów do Parlamentu Europejskiego.

Zbigniew B. nie jest już prezesem Stacji. W 2007 r. był on podejrzanym w śledztwie dotyczącym korupcji, w którym zarzuty zamierzano też postawić b. posłance SLD Barbarze Blidzie; popełniła ona samobójstwo, gdy do jej domu wkroczyli funkcjonariusze ABW. Prokuratura chciała zarzucić Blidzie pośredniczenie w przekazaniu właśnie Zbigniewowi B. łapówki. B. był podejrzany o "przyjęcie obietnicy" udzielenia mu łapówki w czasie, gdy był szefem Rudzkiej Spółki Węglowej. Ostatecznie jego sprawę umorzono.

Opublikowany we wtorek raport NIK jest kolejnym, w którym Izba wykryła nadużycia w CSRG. W 2004 r. kontrolerzy wskazali m.in. na niegospodarność i nepotyzm ówczesnego dyrektora Stacji, Zygmunta K. Latem 2005 r. prokuratura oskarżyła go o niegospodarność, powodującą ponad 4,2 mln zł strat. Poza tymczasowo aresztowanym K. na ławie oskarżonych zasiadło dziewięć osób, w większości dawni pracownicy CSRG - m.in. były zastępca K. i główna księgowa. K. był dyrektorem CSRG do początków 2004 roku, kiedy zastąpił go B.

Obecny zarząd CSRG w swoim oświadczeniu podtrzymał swoje zgłoszone kontrolerom NIK stanowisko, uznające za niezasadne zarzuty dotyczące np. ogólnej sfery gospodarki finansowej Stacji, funkcjonowania transportu czy świadczeń medycznych spółki-córki. Zarząd zwraca też uwagę, że nie może zbiorowo odpowiadać za jednoosobowe, bezprawne decyzje byłego prezesa.

Przedstawiciele CSRG zarzucili również wiceprezesowi NIK, Jackowi Kościelniakowi, że zmienił treść wystąpienia pokontrolnego w stosunku do ustalonego tekstu; dlatego spółka podjęła "stosowne kroki prawne". Kościelniak wyjaśnił, że inne było wystąpienie pokontrolne skierowane do CSRG, a inaczej sformułowane - choć oparte na tych samych danych - do ministra skarbu.

Według NIK, niegospodarnie i niecelowo CSRG wydała ponad 2,3 mln zł, utraciła blisko 2,3 mln zł potencjalnych korzyści, z naruszeniem prawa wydała ponad 1,3 mln zł i niezgodnie z prawem dysponowała majątkiem wartym ponad 9 mln zł. Inne nieprawidłowości oszacowano na ok. 5 mln zł.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

FORUM TYMCZASOWO NIEDOSTĘPNE

W związku z ciszą wyborczą dodawanie komentarzy zostało tymczasowo zablokowane.

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!