I dodaje, że w spółkach węglowych, zarówno w Polskiej Grupie Górniczej, jak i Jastrzębskiej Spółce Węglowej, mogą stać się teraz problemem kwestie płacowe.

Nacisk na płace i ostrożność zarządów

- Tu zapowiada się na spory problem, bo związki zawodowe mają inne cele niż przedsiębiorcy - mówi Kostempski. - Nie będzie im więc po drodze. Szykują się trudne rozmowy, bowiem wzrasta presja w spółkach węglowych, by renegocjować kwestie płacowe tak, aby powrócić do stanu sprzed uzgodnień oszczędnościowych. Zresztą załogi kopalń słyszą też to, co mówią politycy obecnego rządu. Słyszą więc, że jest lepiej w górnictwie, że spółki węglowe mają się już teraz rozwijać. I te załogi nie chcą dłużej czekać na ustabilizowanie sytuacji, chcą już teraz zarabiać lepiej. To powoduje, że negocjacje między związkowcami a zarządami spółek węglowych będą bardzo trudne. Jest bowiem presja płacowa w branży. Rozumiem tu ostrożność zarządów JSW i PGG w zakresie ewentualnego powrotu do poziomu wynagrodzeń sprzed porozumień oszczędnościowych, czy odwieszenia czternastki. Akceptacja postulatów związkowych w tym zakresie zaskutkuje bowiem tym, że trzeba będzie więcej przeznaczać w tych spółkach na płace - zaznacza Kostempski.

I wskazuje, że wyzwaniem będzie też wypracowanie nowych układów zbiorowych pracy.

- W Polskiej Grupie Górniczej należy część płac powiązać z efektami, to prawidłowe podejście - ocenia Marian Kostempski. - Ale z drugiej strony słyszymy, że należy zagwarantować górnikom płace na określonym poziomie niezależnie od wyników. Tak chcieliby przedstawiciele związków zawodowych, przynajmniej niektórzy. Szykują się więc ciężkie negocjacje. Jednak szczerze wątpię, czy uda się w tym zakresie doprowadzić do jakichś rewolucyjnych, czy choćby znaczących zmian. Natomiast trzeba by to wreszcie zrobić i zacząć płacić za efekty - podkreśla Marian Kostempski.

Ostatnio sporo mówi się u nas o zgazowaniu węgla.

- Widziałem instalację zgazowania węgla w RPA - mówi Kostempski. - Żeby produkt miał atrakcyjną cenę, to trzeba najpierw mieć surowiec w korzystnej cenie. W RPA to było na terenie kopalni, przejeżdżając po jej terenie widać było olbrzymie instalacje zgazowania węgla. To się im opłaciło. Może warto pomyśleć o tym także i u nas. Należy ustalić cenę surowca i na tej podstawie opracować biznesplan. Jeżeli natomiast ceny węgla drastycznie by spadły, to trzeba by było do tego dopłacać. I z tym także należy się liczyć - podsumowuje Marian Kostempski.

Jerzy Dudała