Skomentuj 
Podziel się!
Udostępnij
Twittnij
Wyślij
Drukuj
Bez obniżenia kosztów i zwiększenia wydajności polskie górnictwo nie poradzi sobie z konkurencją ze strony zagranicznych producentów węgla. Do tego i wielu innych wniosków doszli uczestnicy sesji: Górnictwo węgla kamiennego w Polsce, która odbyła się w ramach Europejskiego Kongresu Gospodarczego 2013.
Moderator Janusz Steinhoff, były wicepremier i minister gospodarki zaznaczył na wstępie, że górnictwo jest branżą, która przeszła trudne procesy restrukturyzacyjne i obecnie jest rentowne.
- Trzeba się zastanowić, jaka jest przyszłość tej branży, czy konieczne będą decyzje o likwidacji trwale nierentownych kopalń - mówił Janusz Steinhoff. - Wiceminister gospodarki Tomasz Tomczykiewicz powiedział o potrzebie odważnych decyzji odnośnie trwale nierentownych kopalń, czym wywołał spore emocje. To nie rząd będzie odpowiadał za te decyzje, będą za nie odpowiedzialne zarządy spółek węglowych. Kopalnie trwale nierentowne, w których występuje nadkoncentracja górniczych zagrożeń, muszą być likwidowane, albo sprzedawane nowym właścicielom, którzy poprzez nowe zasady organizacji pracy i poprzez inwestycje będą mogli przedłużyć funkcjonowanie tych kopalń. Na przyszłość górnictwa będzie też rzutować pakiet klimatyczny. Osamotniona Unia Europejska nie poradzi sobie w walce z ociepleniem klimatu, dojdzie jedynie do osłabienia gospodarki europejskiej, a w szczególności polskiej - zaznaczył Janusz Steinhoff.
Oktawian Zając, Principal w The Boston Consulting Group przypomniał, że Polska jest czołowym krajem, jeśli chodzi o produkcję węgla w Europie.
- W ostatnich latach następuje spadek produkcji węgla w Polsce i mamy do czynienia ze wzrostem znaczenia importu tego surowca - zaznaczył Oktawian Zając. - Kluczową sprawą są koszty. Wzrost kosztów łączy się z eksploatacją coraz trudniejszych pokładów węgla. W roku 2012 węgiel był surowcem, który odnotował spadki cen. A być może te ceny nie osiągnęły jeszcze najniższego poziomu. A zatem, powstaje pytanie, na ile polscy producenci węgla są gotowi na dalszy spadek cen surowca. Wzrost cen w poprzednich latach był pomocny dla polskich spółek węglowych, dzięki niemu mogły one utrzymać rentowność. Duże grupy wydobywcze w świecie patrzą na takie kwestie, jak efektywność operacyjna, optymalizacja zarządzania dużymi projektami inwestycyjnymi oraz optymalizacja zakupów - podkreślił Oktawian Zając.
Wskazał również, że dużo można osiągnąć dzięki optymalizacji transportu podziemnego i dzięki lepszej organizacji pracy.
Istotne jest zwiększenie efektywnego czasu wydobycia oraz lepsze wykorzystanie maszyn i zasobów ludzkich.
- Kompleksowe programy poprawy efektywności wdraża wiele firm górniczych w świecie - mówił Oktawian Zając. - W Polsce też jest to bardzo istotne, by poradzić sobie z konkurencją ze strony węgla importowanego.
Janusz Steinhoff przypomniał, że wzrost płac w górnictwie w 2012 roku przekroczył 12,5 proc., a udział płac w kosztach wynosi 50,9 procent.
- Szacunki Banku Światowego mówią, że ceny węgla kamiennego energetycznego będą oscylować na poziomie 90-100 dolarów za tonę - podkreślił Janusz Steinhoff. - A koszt wydobycia w Polsce to właśnie około 100 dolarów. A zatem będzie to miało wpływ na konkurencyjność polskiego górnictwa.
Prof. Maciej Kaliski, dyrektor Departamentu Górnictwa resortu gospodarki, wskazał, że mamy Politykę energetyczną Polski do 2030 roku oraz Strategię dla górnictwa do roku 2015.
- Musimy do końca roku poddać weryfikacji Politykę energetyczną - zaznaczył Maciej Kaliski. - Jeśli chodzi o Strategię dla górnictwa do roku 2015, to podjęliśmy już działania mające na celu opracowanie materiału, który byłby dyskutowany z producentami węgla i ze stroną społeczną. Zysk netto 1 mld 600 mln zł w 2012 roku pozwala pozytywnie ocenić działania sektora. Pojawia się problem ewentualnego zamykania kopalń trwale nierentownych. Najpierw trzeba jednak określić, o jaką rentowność chodzi. Zostawmy to zarządom spółek węglowych. Koszty w górnictwie mają zostać w tym roku obcięte o 5 proc. i będziemy z tego rozliczać - podkreślił Maciej Kaliski.
Janusz Olszowski, prezes Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej zaznaczył, że warto spojrzeć na polskie górnictwo z innej perspektywy.
- Górnictwo w Polsce jest górnictwem państwowym, jednak polityka właścicielska wobec górnictwa nie jest jasno określona - mówił Janusz Olszowski. - Przestrzegałbym tu przed pojęciem kopalń trwale nierentownych. Gdy sczerpią się zapasy węgla, to co innego. Ekonomia w odniesieniu do górnictwa powinna być kreowana nie tylko na poziomie spółek węglowych, ale powinien to być rachunek zysków i strat na poziomie makroekonomicznym. A w tym rachunku powinno się m.in. wziąć pod uwagę koszty ewentualnej likwidacji kopalń, a także koszty społeczne - zaznaczył prezes Janusz Olszowski.
Jego zdaniem, mówiąc o górnictwie, trzeba też uwzględniać koszty firm pracujących obecnie na rzecz górnictwa. Przecież wiadomo, że likwidacja kopalń, by w te firmy uderzyła.
- Decyzje Komisji Europejskiej miały i mają wpływ na sytuację górnictwa w Polsce - przypomniał Janusz Olszowski. I wskazał, że górnictwo i wzbogacanie węgla kamiennego jest sektorem na czele branż narażonych na ucieczkę.
Janusz Olszowski podkreślił, że Unia Europejska wydała przepisy zapobiegające ucieczce pewnych branż poza Unię. Można zastosować instrumenty prawne do wyrównania szans dla węgla z Unii w konfrontacji z węglem spoza niej.
- Wystąpimy o wprowadzenie konkretnych rozwiązań prawnych, które wpomogłyby polskie górnictwo - mówił Janusz Olszowski.
Joanna Strzelec-Łobodzińska, prezes zarządu Kompanii Węglowej wskazała, że Kompania 5 procent optymalizacji kosztowej, zadanej na ten rok, zrealizuje z nadwyżką.
- Nie powiedzieliśmy w tym zakresie ostatniego słowa - zaznaczyła prezes Strzelec-Łobodzińska. - Przy około 11 mld zł sprzedaży Kompanii, ponad 4 mld zł odprowadza ona w postaci podatków, opłat. To bardzo dużo. Chcemy optymalizować proces wydobycia. Optymalizacja organizacyjna też jest niezwykle istotna. Nie mamy zamiaru likwidować kopalń poza tymi, które sczerpią złoże. By sobie zapewnić stały rynek, trzeba stabilizować zbyt produktu. Stąd nasze działania w kierunku budowy elektrowni węglowej. W Europie powstają elektrownie węglowe. Niemcy w ciągu trzech lat oddadzą 9,5 tysiąca megawatów na węglu kamiennym. Jeżeli nie dojdzie do administracyjnych ruchów na rynku uprawnień do emisji, to węgiel pozostanie konkurencyjny - podkreśliła prezes Joanna Strzelec-Łobodzińska.
Jarosław Zagórowski, prezes zarządu Jastrzębskiej Spółki Węglowej, wskazał, że w ramach regulacji - w Polsce rozregulowano system energetyczny.
- Jest wsparcie dla spalania polskich lasów, czy spalania gazu z rosyjskiej rury, a inwestorzy odchodzą od bloków węglowych - zaznaczył Jarosław Zagórowski. - Nie ma dziś wsparcia dla węgla. Polskie górnictwo, jeśli chce funkcjonować, musi się obronić kosztowo. Mamy wiele do zrobienia w obszarze efektywności operacyjnej. W Polsce górnictwu próbuje się nadać rolę stabilizatora społecznego. Jeżeli to górnictwo ma być efektywne, to potrzebne są zmiany regulacji. Mamy zbyt wiele regulacji, które są kagańcem dla podniesienia efektywności. Jestem za tym, by kopalnie zmieniały właściciela po to, by można zgubić historycznie ukształtowany bagaż prawny. Przykładem kopalnia Silesia, która miała być zlikwidowana, a teraz inwestor z Czech ją rozwija. Powinniśmy mieć możliwość nadania form elastyczności, bo wszystko dookoła nas się zmienia, a my mamy 80 proc. kosztów stałych - zaznaczył prezes Zagórowski.
Prezes zarządu Lubelskiego Węgla Bogdanka Zbigniew Stopa podkreślił, że koszty osobowe w górnictwie są bardzo wysokie.
- Pomysł, by zabronić pracy w kopalniach w soboty ma się nijak do ekonomii - mówił prezes Stopa. - Ważna jest możliwie jak największa efektywność, w tym kierunku należy zmierzać. Bogdanka ma znacznie niższe koszty niż kopalnie na Śląsku. Chcemy być konkurencyjni na krajowym rynku węgla energetycznego. Czujemy na plecach oddech rosyjskiego węgla. Gdyby za wschodnią granicą transport był na rynkowych zasadach, to moglibyśmy jeszcze bardziej udanie konkurować - zaznaczył prezes Zbigniew Stopa.
Thomas Lautsch, wiceprezes PG Silesia podkreślił, że nastąpił ogromny postęp w polskim górnictwie.
- Obecnie Polska jest liderem na rynku europejskim w zakresie węgla i miedzi - zaznaczył Thomas Lautsch. - Należy zmierzać w kierunku redukcji kosztów. Ważna w osiągnięciu tego celu będzie zmiana mentalności pracowników. Dawniej górnictwo postrzegano jako dziedzinę niebezpieczną i wysokokosztową. To nie są prawdziwe tezy. Można bowiem wydobywać węgiel bez wypadków i bez wysokich kosztów - podkreślił wiceprezes Lautsch.
Waldemar Mróz, wiceprezes Katowickiego Holdingu Węglowego wskazał, że rola rządu jest strategiczna, jeśli chodzi o przyszłość górnictwa.
- Jeżeli nie poprawimy efektywności poprzez to, że będziemy potrafili zwalczać zagrożenia naturalne, to wydajność sprzętu w kopalniach będzie na poziomie 40 procent - zaznaczył wiceprezes Mróz. - Kompleksowy audyt techniczny kopalń powinien dać odpowiedź na pytanie: czy dana kopalnia ma szanse funkcjonować i ile trzeba w nią zainwestować.
Waldemar Łaski, prezes Famuru podkreślił, że górnictwo w Polsce będzie mogło być efektywne, kiedy będzie nowoczesne.
- W kryzysie powinno się zwiększać nakłady na unowocześnienie kopalń - zaznaczył prezes Łaski.
Bogdan Fiszer, prezes zarządu Conbelts Bytom wskazał na fakt, iż w Australii 20 proc. kopalń jest zagrożonych upadłością. Może warto więc byłoby się zastanowić nad akwizycjami i poprzez nie wejść na tamtejszy rynek.
- Przecież KGHM pokazał, że nic nie stoi na przeszkodzie eksportu naszej wiedzy i kompetencji - zaznaczył Bogdan Fiszer.
A prof. Maciej Kaliski wskazał, że ma być stworzona marka Polski Węgiel, certyfikowany i dedykowany mniejszym odbiorcom.
- Promocja węgla z polskich kopalń może przeciwdziałać importowi surowca do Polski - zaznaczył Maciej Kaliski.
Jerzy Dudała
KOMENTARZE (0)
Do artykułu: EEC 2013: ciężka sytuacja polskiego górnictwa